Prof. ASP dr hab. Marcin Plichta dyrektor Galerii Refektarz w Kartuzach oraz prof. UMK dr hab. Krzysztof Mazur kurator wystawy 

zapraszają na otwarcie projektu pt. PODNOSZĄC KROMKĘ do Galerii Refektarz w Kartuzach

otwarcie:  8.06.2024, godz. 18.00

czas trwania: 8.06.2024 – 7.07.2024

miejsce: Galeria Refektarz w Kartuzach

Uczestnicy: Witold Bargiel, Anna Bochenek, Joanna Dąbkiewicz-Luścińska, Dorota Grubba-Thiede, Jacek Jagielski, Łukasz Jagielski, Sebastian Kłosowski, Dasha Krisanfova, Iwona Liegmann, Ala Majewska, Krzysztof Mazur, Małgorzata Mazur, Zbigniew Mikielewicz, Marcin Plichta, Rafał Sławnikowski, Aleksandra Sojak-Borodo, Miłosz Thiede, Arleta Szatkowska, Piotr Tołoczko, Małgorzata Wawrzak, Dawid Wawrzyniak, Maciej Wierzbicki, Małgorzata Wojnowska Sobecka, Marek Zacharski, Ksenia Żółtowska-Gimińska

Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających do 7 lipca 2024.

„PODNOSZĄC KROMKĘ” to wystawa prac, które nawiązują do dawnego zwyczaju traktowania chleba z ogromnym szacunkiem. Jeszcze kilka dekad temu wyrzucenie chleba uważano za czyn grzeszny. Upuszczoną kromkę należało podnieść, ucałować i jakoś, zgodnie z inwencją, spożytkować. Ta drobiazgowa celebracja miała wówczas wartość nie tylko proekologiczną, ale przede wszystkim symboliczną i kulturotwórczą.

Z czasem ilość produktów przerosła nasze podstawowe potrzeby. Łatwiej więc wyrzucić niż naprawić, czy zabezpieczyć przed degradacją. O gestach przywracających wartość drobiazgom zapomniano. Dziś dane dotyczące traktowania surowców i produktów oraz zaśmiecania środowiska przerażają. Tym bardziej więc warto dziś przywoływać sens zapomnianych gestów i z nowej perspektywy twórczo odnosić się do nich.

Taki był podstawowy motyw „Koncentracji” w strefie Kultywacji Artystycznej PLANTA w Biskupicach, którego efektem jest prezentowana w Galerii Refektarz wystawa pt. „Podnosząc kromkę”. Zapraszamy do wspólnego odkrywania i refleksji nad wartościami, które choć zapomniane, mają ogromne znaczenie w dzisiejszym świecie.

Krzysztof Mazur – kurator wystawy

Serdecznie zapraszamy

 przejdź do strony

W roku 2023 w 550 rocznicę urodzin M. Kopernika odbyły się najistotniejsze etapy projektu artystycznego Podnosząc Ziemię, którego byłem pomysłodawcą i kuratorem dwóch finałowych wystaw. Problematyka projektu Podnosząc Ziemię skupiała się wokół miejsca i roli człowieka we wszechświecie i na Ziemi, wokół szeroko rozumianej ekologii, sposobów jej rozwijania i upowszechniania. Jest to ważny i niezmiernie rozległy horyzont oglądu rzeczywistości. Jednakże dla zawężenia tego horyzontu do krótkiego promienia zakreślającego kameralny obszar zwykłego doświadczenia każdego z nas, zaproponowałem w tym samym czasie spotkanie twórcze

Podnosząc kromkę. Równoległość zaistnienia tych dwóch wydarzeń, wydało mi się wyjątkową okazją do zmierzenia się z podobną, czy podobnie brzmiącą problematyką w innych nieco okolicznościach. W obliczu zagrożeń jakie wynikają z ekspansji cywilizacji i kryzysu ekologicznego, próbuje się dzisiaj zmniejszyć marnotrawstwo zasobów surowcowych
i żywnościowych, ale jak dotąd bez oczekiwanego skutku. Jako dziecko wiedziałem, że wyrzucenie chleba było grzechem. Upuszczoną kromkę należało podnieść, zdmuchnąć zanieczyszczenie i zjeść, bądź odłożyć dla zbieraczy chleba dla zwierząt domowych, bądź w ostateczności pocałować i wyrzucić z przeświadczeniem, że zjedzą go dzikie zwierzęta, ptaki. To celebrowanie drobnych czynności dotyczących jedzenia, może dzisiaj śmieszyć, ale wówczas, w okresie odbudowy kraju z powojennych zniszczeń, każda materia, zwłaszcza ta do spożycia, miała wartość, którą należało uszanować choćby poprzez celebrację chwili z refleksją podsycaną adekwatnymi gestami. Z czasem ilość produktów przerosła nasze podstawowe potrzeby. Łatwiej więc wyrzucić niż naprawić, czy zabezpieczyć przed degradacją. Zwierzęta gospodarskie nie mają już imion i nie dożywają starości, ich życie nie ma już wartości. Co roku mięso miliardów zwierząt ląduje w śmietniku, wraz z tonami jedzenia, którym można by nakarmić wszystkich głodujących na świecie. Mówi się o tym dużo i często, ale do przerażających danych chyba się już przyzwyczailiśmy. Sama wiedza niczego nie zmienia. Chcesz przenieść górę, wbij pierwszą łopatę. Najtrudniej jest zmienić górę przyzwyczajeń. Może czas zacząć przywracać sens zapomnianych gestów pieczętujących naszą ukierunkowaną wolę i wzmagających uważność, a także próbować tworzyć gesty nowe, autorskie, nieraz złożone, wymagające skupienia, czy też proste, łatwo wpisujące się w tok codziennej krzątaniny. Niepozorne drobiazgi – efekt motyla…

Krzysztof Mazur, kurator